ویتیلیگو یا پیسی نوعی عارضه پوستی است که در آن سلولهای رنگدانهدار پوست به دلایلی آسیب میبینند یا از بین میروند. این سلولها که ملانوسیت نام دارند، پیگمنتهای پوست را تولید میکنند یعنی این سلولها هستند که به پوست ما رنگ میدهند. بین حدود نیم تا دو درصد مردم دچار پیسی میشوند و این تنها شاما افراد بزرگسال نیست؛ پیسی در کودکان هم دیده میشود. این عارضه میتوانند ناراحت کننده باشد و تقریبا همه افرادی که درگیر آن شدهاند، در جستوجوی درمان پیسی هستند.
تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا درباره پیسی، دلایل ایجاد آن و راههای جلوگیری و درمان این بیماری پوستی بیشتر بدانید.
کدام قسمتهای بدن دچار پیسی میشوند؟
این نواحی میتوانند هر قسمتی از بدن باشند؛ مثل:
- نواحی که در معرض آفتاب قرار میگیرند مانند: دست، پا و صورت
- داخل دهان یا سایر غشاهای مخاطی
- درون سیستم شنوایی گوش
- سوراخهای بینی
- اندام تناسلی
- دور چشم
همچنین خوب است بدانید که در آن نواحی بدن که مو دارند و درگیر پیسی شدهاند، موها تغییر رنگ داده و خاکستری یا سفید میشوند. اگرچه ویتیلیگو میتواند قسمتهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد، مسری نیست. به این معنی که فرد مبتلا نمیتواند آن را به فرد دیگری که با او در تماس است منتقل کند.
علائم پیسی یا ویتیلیگو چیست؟
پیسی یا ویتیلیگو یک بیماری خود ایمنی است که در آن گلبولهای سفید به رنگدانههای پوست حمله میکنند. ظاهر آن برای افراد مبتلا به این صورت است که در سطح پوست لکههای سفیدی ایجاد میشود و گاهی رنگ مژه و ابروها نیز تغییر میکند. در بیشتر افراد این لکهها به مرور کل پوست را میپوشانند. ویتیلیگو میتواند علائم مختلفی داشته باشد؛ از جمله:
- ایجاد لکههای سفید روی پوست
- سفید شدن زودرس موها، ابروها، موهای صورت یا مژهها
- از دست دادن رنگدانه در غشاهای مخاطی، از جمله پوشش داخلی بینی و لبها
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که ۷۵ درصد افراد مبتلا به پیسی رنگدانههای دست و صورت خود را از دست میدهند. سایر نواحی رایج، اطراف بازو و کشاله ران هستند.
انواع مختلف پیسی را میشناسید؟
نواحی خاصی که تحت تأثیر ویتیلیگو قرار میگیرند ممکن است بسته به نوع پیسی متفاوت باشند. بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۲۰، انواع پیسی عبارتند از:
پیسی کلی: این نوع از پیسی بیشتر نواحی بدن را درگیر میکند.
پیسی ناحیهای یا سگمنتال: لکههای سفید در یک طرف بدن ظاهر میشوند. در بسیاری از مواقع تا یک سال یا بیشتر ادامه دارند و بعد متوقف میشوند.
پیسی عمومی: لکههای سفید به طور متقارن در دو طرف بدن ظاهر میشوند. این نوع رایجترین الگو است و میتواند سلولهای رنگدانه را در هر نقطه از بدن تحت تاثیر قرار دهد. ایجاد لکه در این نوع از پیسی، در طول زندگی فرد بارها شروع و متوقف میشود.
پیسی موضعی: لکه ها کوچکتر هستند و فقط در چند ناحیه از بدن ایجاد می شوند.
پیسی آکروفیشال: این شکل از ویتیلیگو عمدتاً در صورت و گاهی در دستها و پاها را ظاهر میشود.
چه چیزی خطر ابتلا به پیسی را افزایش میدهد؟
دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث ویتیلیگو میشود. به نظر نمیرسد که این بیماری ارثی باشد و بسیاری از افراد مبتلا به ویتیلیگو سابقه خانوادگی این اختلال را ندارند. با این حال، مؤسسه ملی NIAMSکه زیر نظر وزارت بهداشت آمریکا فعالیت میکند در این باره هشدار میدهد که داشتن سابقه خانوادگی پیسی یا سایر بیماریهای خودایمنی میتواند خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهد.
همانطورکه پیش از این هم گفتیم، اکثر محققان بر این باورند که ویتیلیگو یک اختلال خود ایمنی است زیرا بدن به سلولهای خود حمله میکند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که حدود ۲۰ درصد از افراد مبتلا به ویتیلیگو یک اختلال خود ایمنی دیگر نیز دارند. اختلالهایی مثل:
- التهاب تیروئید
- لوپوس
- پسوریازیس
- آلوپسی آره آتا یا طاسی
- دیابت نوع ۱
- کم خونی شدید، ناتوانی در جذب ویتامین B12
- بیماری آدیسون
- روماتیسم مفصلی
- اسکلرودرمی، اختلال در بافت همبند بدن
برخی از کارشناسان همچنین گزارش میدهند که ویتیلیگو پس از حوادث زیر ظاهر میشود:
- آفتاب سوختگی یا بریدگی شدید
- قرار گرفتن در معرض سموم و مواد شیمیایی
- سطوح بالای استرس
عوارض ویتیلیگو چیست؟
در بسیاری از مواقع، پیسی اثرات فیزیکی کمی بر بدن دارد. جدیترین عوارض در گوش و چشم ایجاد میشوند؛ اما اینها شایع نیستند.
عارضهای که در اثر پیسی میتواند ایجاد شود این است که از دست دادن رنگدانه، خطر آفتابسوختگی را بیشتر میکند. افرادی که به این عارضه مبتلا هستند باید از ضدآفتاب با فاکتور محافظتی یا همان SPF 30 یا بالاتر استفاده کنند. همچنین پوشاندن بدن و استفاده از کلاه به این افراد توصیه میشود.
اثرات روانی عارضه پیسی چیست؟
تحقیقات نشان میدهند که پیسی میتواند اثرات روانی قابل توجهی را بر افراد مبتلا ایجاد کند. بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۱۶، بیش از ۵۰ درصد از افراد مبتلا به ویتیلیگو گفتهاند که این عارضه تاثیر منفی بر روابط آنها داشته است؛ به خصوص اینکه این بیماری غیرقابل پیشبینی است.
علاوه بر این، پیسی به جز بار عاطفی که دارد، باعث شده بود که افراد:
- از فعالیتهای بدنی اجتناب کنند
- در مراسم شرکت نکنند
- افسرده و مضطرب شوند
اگر مبتلا به ویتیلیگو هستید و هر یک از این اثرات منفی را احساس میکنید، با پزشک یا فردی که به شما اهمیت میدهد صحبت کنید. همچنین مهم است که تا آنجا که میتوانید در مورد این اختلال یاد بگیرید. این میتواند به کاهش استرس شما در مورد این وضعیت یا گزینههای درمانی آن کمک کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که هر کدام از علائم زیر را داشتید به پزشک مراجعه کنید.
- لکههای سفید یا از بین رفتن رنگدانه در پوست
- سفید یا خاکستری شدن زودرس موهای سر، صورت، مژهها یا ابروها
- از دست دادن رنگ در پوشش داخلی بینی یا دهان
پیسی درمان ندارد اما درمان سریع و به موقع میتواند جلوی تغییر رنگ دیگر نواحی پوست را بگیرد. به دلیل اینکه پیسی معمولا با دیگر شرایط بیماری همراه است، درمان بهموقع میتواند مسائل مربوط به سلامتی را تحت تاثیر قرار دهد.
تشخیص و درمان پیسی به چه صورت است؟
زمانی که به پزشک مراجعه میکنید، ضمن معاینه از شما درباره سابقه پزشکیتان سوال میپرسد و از شما تست آزمایشگاهی میخواهد.
به خاطر داشته باشید که هر عاملی مانند آفتابسوختگی شدید، سفید شدن ناگهانی مو و هر بیماری خودایمنی که ممکن است داشته باشید را به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر فردی در خانواده شما مبتلا به پیسی یا بیماریهای پوستی دیگر است، پزشک خود را مطلع کنید.
سوالات دیگری که ممکن است پزشک درباره پیسی از شما بپرسد عبارتند از:
- ابتدا از کجای بدن شما شروع شد؟
- آیا کسی در خانواده شما ویتیلیگو دارد؟
- تاکنون هیچ درمانی را امتحان کردهاید؟
- کسی در خانواده شما اختلال خود ایمنی دارد؟
- آیا مناطقی از بدن شما از لحاظ پراکندگی لکه بهتر یا بدتر شدهاند؟
پزشک شما همچنین ممکن است از یک لامپ فرابنفش برای جستجوی لکههای پیسی استفاده کند. این لامپ که به عنوان لامپ وود نیز شناخته میشود، به پزشک کمک می کند تا تفاوت بین ویتیلیگو و سایر بیماری های پوستی را بررسی کند.
در مواقعی ممکن است پزشک از پوست شما نمونه برداری کند. این نمونه به آزمایشگاه فرستاده میشود تا مشخص شود که آیا هنوز سلولهای تولیدکننده رنگدانه در آن ناحیه از بدن وجود دارند یا نه.
در کنار آن، آزمایش خون میتواند به تشخیص سایر مشکلاتی که ممکن است همراه با ویتیلیگو بروز کنند کمک کند. مشکلاتی مانند: تیروئید، دیابت نوع یک یا کمخونی از این قبیل هستند.
کک و مک نوعی لک پوستی است که برای بسیاری از افراد ناخوشایند است. در مقاله زیر با روشهای درمان کک و مک آشنا شوید.
چگونه میتوان کک و مک را از بین برد؟
آیا درمان کک و مک امکانپذیر است؟ در این مقاله به علل ایجاد کک و مک و راههای پیشگیری و درمان این عارضه پوستی پرداختهایم.
گزینههای درمانی پیش روی شما چیست؟
در درمان پیسی، هدف بازگرداندن تعادل رنگ به پوست فرد است. البته در بعضی درمانها، رنگدانه به پوست اضافه میشود و در بعضی رنگدانه از پوست برداشته میشود. بر اساس موارد زیر، گزینههای درمانی میتوانند متفاوت باشند.
- شدت وضعیت پیسی
- ناحیه و اندازه لکها
- تعداد لکها
- میزان گستردگی لکهها
- میزان پاسخ پوست به درمان
برای درمان ویتیلیگو گاهی نیاز است که علاوه بر درمان دارویی، جراحی هم انجام دهید. با این حال، همه درمانها برای همه افراد موثر نیستند و بعضی ممکن است عوارض جانبی ناخواستهای بروز دهند. در صورت ایجاد عوارض جانبی ناشی از درمان، حتما با پزشک خود مشورت کنید. زیرا ممکن است میزان دوز مصرفی شما را تغییر یا جایگزینهایی برای درمان ارائه دهد.
درمان تجویز پزشکی پیسی چگونه است؟
برای اینکه تاثیر درمان را ببینید باید حداقل سه ماه صبر کنید. بر اساس یک مطالعه، درمانهای پزشکی عبارتند از:
کرمهای موضعی
برخی از کرمها، از جمله کورتیکواستروئیدها و مهارکنندههای کلسینورین (کرمهای ضد التهاب)، میتوانند کمک کنند تا در همان مراحل اولیه رنگ پوست اصلاح شود. بعضی دیگر تعداد و اندازه لکهای پیسی را کاهش میدهند. باید از محصولاتی استفاده کنید که موثر و قوی باشند تا لکها را برطرف کنند. همچنین به گونهای باشند که در صورت استفاده طولانی مدت، عوارض جانبی ایجاد نکنند. عوارض جانبی میتواند شامل آتروفی پوست، نازک شدن، رشد موهای زائد و تحریک پوست باشند.
داروهای خوراکی
بعضی از داروها مثل داروهای استروئیدی، میتوانند برای درمان پیسی موثر باشند. البته این داروها را فقط با نسخه میتوان تهیه کرد.
نور درمانی پسورالن و فرابنفش (PUVA)
در این نوع از درمان، باید به صورت روزانه، یا قرص پسورالن مصرف کنید یا از کرم آن استفاده کنید. سپس پزشک شما را در معرض نور UVA قرار میدهد تا دارو را فعال کند. این کمک میکند که رنگدانه از دست رفته به پوست شما برگردد.
پس از آن، باید قرار گرفتن در معرض نور خورشید را به حداقل برسانید و از عینک آفتابی محافظ استفاده کنید. PUVA عوارض جانبی دارد که می تواند شامل آفتاب سوختگی، تهوع، خارش و هایپرپیگمانتاسیون باشد.
درمان با نور فرابنفش B باریک
این یک جایگزین برای درمان سنتی PUVA است. این درمان نوع متمرکزتری از نور درمانی را ارائه می دهد که اغلب منجر به عوارض جانبی کمتری می شود. همچنین می تواند به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی خانگی تحت نظارت پزشک استفاده شود.
درمان با لیزر اگزایمر
این درمان برای لکههای کوچک مناسب است و حدودا کمتر از ۴ ماه طول میکشد. کسی که از این نوع درمان استفاده میکند باید دو تا سه بار در هفته برای لیزر درمانی به پزشک مراجعه کند.
دپیگمانتاسیون
بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۷، اگر بیش از ۵۰ درصد از بدن شما تحت تأثیر قرار گرفته باشد و بخواهید پوست خود را متعادل کنید، ممکن است پزشک روش رفع رنگدانه را توصیه کند. معمولا پزشک زمانی این درمان را پیشنهاد میدهد که درمانهای بازگشت رنگدانه به پوست با شکست مواجه شده باشد.
در روش دپیگمانتاسیون، رنگدانه قسمتهای سالم پوست را از بین میبرند تا با آن نواحی که رنگ از دست داده یکسان شود. برای این کار پزشک داروی مونوبنزون تجویز میکند. این روش درمانی ممکن است تا دو سال طول بکشد اما قطعی و دائمی است. البته افرادی که از این نوع درمان استفاده میکنند باید توجه داشته باشند که حساسیت پوست آنها نسبت به نور خورشید بالا خواهد رفت پی باید بیشتر از قبل مراقب پوست خود باشند.
درمان جراحی پیسی چگونه است؟
برای درمان پیسی زمانی میتوان از گزینه جراحی استفاده کرد که استفاده از دارو و نور درمانی موثر نباشند. در صورتی که لکههای پیسی شما پایدار باشند و در اثر آسیب نور خورشید ایجاد نشده باشد، پزشک میتواند گزینههای جراحی را توصیه کند. انواع جراحی عبارتند از:
پیوند پوست
در این روش درمان پیسی، جراح شما پوست سالم و رنگدانه شده را به نواحی فاقد رنگدانه منتقل میکند. خطرات این روش شامل عفونت، اسکار یا رنگ پریدگی پوست است. پیوند پوست با استفاده از تاول گزینه دیگری با خطرات کمتر است. در این روش روی پوست سالم تاول ایجاد میکنند و پوست روی تاول را به ناحیه دیگر منتقل میکنند.
پیوند ملانوسیت
در این روش، پزشک شما نمونهای از بافتهای سالم را برمیدارد، ملانوسیتها را کشت میدهد و سپس سلولها را به مناطق فاقد رنگدانه پیوند میدهد.
میکروپیگمنتیشن
دکتر شما رنگدانه را روی پوست خالکوبی میکند. این روش برای ناحیه لب بهترین است، اما ممکن است هماهنگی با رنگ پوست بدن دشوار باشد.
دیگر روشهای درمانی پیسی کدامند؟
حتی اگر درمان دارویی برای ویتیلیگو دریافت میکنید، ممکن است دیر به جواب برسید . بنابراین، ممکن است بخواهید موارد زیر را وارد کنید:
استفاده از ضد آفتاب
برنزه کردن باعث ایجاد کنتراست به پوست شما می شود و نواحی آسیب دیده را بیشتر نمایان میکند. استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF بالا بسیار مهم است، زیرا مناطق بدون رنگدانه مستعد آسیب نور خورشید هستند.
استفاده از لوازم آرایشی
لوازم آرایشی یا لوسیونهای برنزه کننده میتواند به یکدست شدن رنگ پوست شما کمک کنند. البته در این مورد استفاده از لوسیونها کاربردیتر است چرا که حتی با شستن هم اثر آنها به راحتی از بین نمیرود.
فتوشیمی درمانی
نور درمانی (فتوشیمی درمانی) به معنای قرار گرفتن کنترل شده در معرض اشعه ماوراء بنفش برای اصلاح یا تغییر رنگ است. گاهی اوقات درمان با نور UVA با یک داروی گیاهی به نام پسورالن ترکیب می شود که به صورت خوراکی مصرف می شود یا به صورت موضعی در مناطق کوچکتر پوست آسیب دیده اعمال می شود. این درمان PUVA نام دارد. درمان های ترکیبی PUVA تا ۸۵ درصد موثر هستند. آنها به ویژه در درمان لکههای پیسی مفید هستند.
مدیریت سلامت روان
برخی از تحقیقات نشان میدهند که دارو و روان درمانی میتواند کیفیت زندگی افرادی که دچار پیسی هستند را بهبود بخشد. بنابراین اگر این عارضه بر سلامت و آرامش روان شما تاثیر گذاشته، حتما به پزشک مراجعه کنید.
کنار آمدن با جنبههای احساسی پیسی به چه صورت است؟
تحقیقات نشان می دهند که افراد مبتلا به پیسی معمولا تجربه استرس عاطفی و اعتماد به نفس پایین دارند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ همچنین نشان داده که والدین کودکان مبتلا به پیسی کیفیت زندگی پایینتری دارند.
با این حال، ویتیلیگو مسری نیست و معمولاً هیچ گونه اثرات منفی فیزیکی ایجاد نمیکند. افراد مبتلا به ویتیلیگو میتوانند زندگی سالم و فعالی داشته باشند.
یک بررسی که در سال ۲۰۱۸ در میان افارد مبتلا به پیسی انجام شد و نشان داد که رفتار درمانی شناختی فردی (CBT) برای این افراد میتواند در موارد زیر موثر باشد:
- حفظ عزت نفس
- جلوگیری از افسردگی
- بهبود کیفیت عمومی زندگی
شرکت در گروههای حمایتی متشکل از افرادی با بیماری ویتیلیگو منبع حمایتی خوبی است. این گروهها به اعضا این فرصت را میدهند که خودشان را ابراز کنند و با همین شرایط با دیگران ملاقات کنند.
همچنین میتوانید به هشتگ #ویتیلیگو در رسانههای اجتماعی برای مطالعه داستانهایی درباره افرادی که ظاهر پذیرفتهاند و دوست دارند، مراجعه کنید. یکی از نمونهها «وینی هارلو»، مدل و فعال مد است که خود را «مدل ویتیلیگو» مینامد.
با روشهای درمانی جدید برای پیسی آشنا شوید
تحقیقات در مورد پیسی در سالهای اخیر افزایش یافته است. فناوری جدیدتر امکان پیشرفت در تحقیقات ژنتیکی را فراهم می کند تا بتوانیم نحوه عملکرد ویتیلیگو را درک کنیم.
درک چگونگی تحریک ویتیلیگو و نحوه تعامل فرآیند آن با سایر سیستمهای اندام میتواند به محققان در توسعه درمانهای جدید کمک کند.
مطالعات دیگر در مورد ویتیلیگو به بررسی این موضوع میپردازند که چگونه تروما یا استرس باعث ایجاد ویتیلیگو میشود، چگونه ژنتیک بر ویتیلیگو تأثیر میگذارد، و چگونه سیگنالهای شیمیایی سیستم ایمنی نقش دارند.
روشهای جلوگیری از پیسی چگونه است؟
برخی تحقیقات نشان دادهاند که افراد مبتلا به این بیماری ژنتیکی ممکن است سطوح سالمی از برخی مواد مغذی را نداشته باشند. با این حال، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه خوردن برخی غذاها می تواند ویتیلیگوی شما را بهبود بخشد یا بدتر کند، وجود ندارد.
علیرغم کمبود شواهد، بعضی از افراد ادعا میکنند که درمانهای خانگی برای آنها موفقیتآمیز بوده است. درمانهای خانگی موضعی رایج عبارتند از:
- مخلوطی از لیمو و عصاره ریحان شیرین
- خمیر جینکو بیلوبا
- مخلوطی از زردچوبه و روغن خردل
رژیم غذایی برای پیشگیری از ویتیلیگو چیست؟
در حالی که هیچ نوعی از “رژیم پیسی” به طور رسمی تجویز نشده است، بهترین اقدامات تغذیهای که میتوانید انجام دهید داشتن یک رژیم غذایی سالم پر از مواد مغذی خوب و نوشیدن آب زیاد است. همچنین، مانند هر اختلال خودایمنی، بهتر است از غذاهای تقویت کننده سیستم ایمنی که حاوی فیتوکمیکالها، بتاکاروتن و آنتی اکسیدانها هستند، بهرهمند شوید.
در اینجا برخی از غذاهایی که افراد مبتلا به پیسی به عنوان خوراکی مفید برای بیماری خود ذکر کردهاند آورده شده است:
- موز
- سیب
- نخود
- انجیر
- خرما
- سبزیجات برگدار، مانند کلم پیچ یا کاهوی رومن
- سبزیجات ریشه دار، به ویژه چغندر، هویج و تربچه
با محدودیتهای غذایی در رژیم پیسی آشنا شویم
همانطور که هیچ رژیم غذایی برای ویتیلیگو تجویز نشده است، علم پزشکی هیچ غذایی را به عنوان عامل پیسی معرفی نکرده است. با این حال شواهد حکایتی نشان میدهند که بدن بعضی افراد با خوردن بعضی غذاها، به ویژه آنهایی که حاوی مواد رنگزدای هیدروکینون هستند ممکن است واکنش نشان دهد.
در اینجا برخی از مهمترین غذاهای مشکل ساز که برخی از افراد مبتلا به پیسی به آنها اشاره میکنند آورده شده است:
- الکل
- بلوبری
- مرکبات
- قهوه
- سرشیر
- ماهی
- آب میوه
- انگور فرنگی
- انگور
- ترشیجات
- انار
- گلابی
- گوشت قرمز
- انواع گوجه فرنگی
- محصولات گندم
برای پیشگیری و درمان ویتیلیگو چه ویتامینهایی مصرف کنیم؟
برخی از بیماران ویتیلیگو گزارش کردهاند که به نظر میرسد برخی از مواد مانند ویتامینها و گیاهان، تغییر رنگ پوست آنها را کاهش میدهند. این مواد از نظر پزشکی به عنوان درمان ویتیلیگو موثر تلقی نشدهاند و تنها با شواهد حکایتی پشتیبانی میشوند. این موارد عبارتند از:
- ویتامین B-12 یا اسید فولیک
- ویتامین سی
- ویتامین دی
- بتاکاروتن
- جینکو بیلوبا
- آمینو اسید
- آنزیم ها
برخی از مواد معدنی نیز برای جلوگیری از عود ویتیلیگو مفید ذکر شدهاند، از جمله مس و روی:
مس: بسیاری از مردم با نوشیدن یک لیوان آب از یک فنجان مسی مقدار مناسبی مس دریافت میکنند.
آهن: بسیاری از مردم با خوردن غذاهایی که در یک تابه چدنی پخته شدهاند، میتوانند مقدار مناسبی آهن دریافت کنند.
حرف آخر
ویتیلیگو معمولا یک بیماری مادام العمر است. اگرچه نمیتوان آن را درمان کرد، اما اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای درمان احتمالی و جلوگیری از بدتر شدن آن انجام دهید، از جمله رعایت یک رژیم غذایی البته میتوانید به متخصص پوست خود مراجعه کنید تا در مورد اینکه پوست شما چگونه به ویتیلیگو واکنش نشان میدهد، توصیههای تخصصی ارائه دهد.
در حالی که هیچ درمانی برای پیسی وجود ندارد، بعضی روشها میتوانند به کاهش دوره بیماری کمک کنند. همچنین راههایی وجود دارند که میتوانید لکهها را بپوشانید تا احساس اطمینان بیشتری نسبت به پوست خود داشته باشید. استفاده از ضدآفتاب نیز از موارد مهم برای مراقبت از پوست دارای لکههای پیسی است. برای خرید ضدآفتابهای با کیفیت میتوانید به فروشگاه اینترنتی لیاتیم مراجعه کنید.
- با انواع شامپوهای سر تراست آشنا شویم - ۳۰-۰۵-۱۴۰۱
- آیا بیماری پیسی قابل درمان است؟ - ۱۰-۰۵-۱۴۰۱
- چگونه میتوان کک و مک را از بین برد؟ - ۲۷-۰۴-۱۴۰۱
عالی بود
سلام ❤️
از لطفتون ممنونم 💛